Referendum als middel legitiem

Een referendum zou niet nodig zijn geweest als de regering zo fatsoenlijk was geweest om geen wet te ontwerpen waarmee de vrijheid en veiligheid van de eigen bevolking in gevaar wordt gebracht. Ook niet als het parlement wèl consequenties had getrokken uit de meer dan duizend ingezonden goed onderbouwde kritieken op het wetsvoorstel. Dat er dus gebruik werd gemaakt van de ( tot op heden bestaande mogelijkheid) tot het aanvragen van een raadgevend referendum werd een laatste strohalm voor veel burgers om hun afkeuring te tonen over het feit dat ‘politiek Den Haag’ akkoord bleek te gaan met wetgeving over het doen en laten van de AIVD en MIVD die op tal van punten strijdig is met fundamentele mensenrechten, de principes van de democratische rechtstaat en de plicht van de overheid om haar burgers niet in gevaar te brengen.

Voorstanders van de nieuwe Wiv hebben tevergeefs getracht om de legitimiteit van het referendum bij voorbaat in twijfel te trekken. ‘De wet zou te gecompliceerd zijn om alleen Ja of Nee over te kunnen stemmen’ bijvoorbeeld, terwijl Nota bene de wet werd goedgekeurd door de Eerste Kamer die ook alleen met voor of tegen kan stemmen. Ministers, Kamerleden en het hoofd van de AIVD ventileerden week in week uit in de media ook dat de Wiv ingewikkeld was dat de gewone burger daar niet over zou kunnen oordelen en zelfs dat het volk te stom zou zijn om te begrijpen dat een raadgevend referendum niet bindend is. Waarbij steevast ook de voorstanders van het referendum tevens verweten werd dat zij onjuiste informatie zouden verspreiden, dat juist zíj angst zouden zaaien. Als overtreffende trap werd dan vervolgens ook nog het verwijt ingezet dat wie tegen de Wiv bezwaar durfde te maken zich schuldig maakte aan het belemmeren van de aanpak van terrorisme.

 Als toppunt besloot de Tweede Kamer in te stemmen met het voorstel van de regering om dit vermaledijde instrument om de regering op de vingers te tikken maar helemaal af te schaffen. Lees…

Maatschappelijk debat verhoogt kennis van zaken

In weerwil van wat de lobbyisten van de nieuwe Wiv beweren is er door tal van organisaties en mensen die zich hebben ingezet voor het referendum buitengewoon genuanceerde informatie ingebracht over de inhoud van de nieuwe wet.

Niet voor niets luidde het motto van de tegenstanders ‘een stem tegen de Wiv is een stem voor een betere wet’.

Alle debatten en publicaties voorafgaand aan het referendum hebben op voorhand in elk geval al als positief resultaat gehad dat steeds meer bekend werd dat de wet over meer ging dan alleen over de nieuwe bevoegdheid om ongericht bulkdata van het internet te mogen tappen, opslaan en ongeanalyseerd doorgeven aan buitenlandse diensten.

Zo begon steeds duidelijker te worden dat de uitbreiding van de bestaande hackbevoegdheid naar die van derden die geen doelwit zijn van de diensten grote impact kan hebben op deze ‘derden’ als hun gegevens in de systemen van de geheime diensten terecht komen en dat ook via deze weg deze data in handen van buitenlandse diensten kunnen komen zonder dat Nederland daar verder nog enig zicht heeft op wat er dan verder met die data gebeurd. Maar ook dat de nieuw geïntroduceerde toetsing vooraf, door de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden(TIB) enkel van toepassing is op ‘onderzoeksgerichte opdrachten ‘ voor het grootschalig binnenslepen van internetdata maar niet op de uitbreiding van bestaande hackmogelijkheden via derden.

Ook begon meer en meer bekend te raken dat de uitbreiding van de infiltratiemogelijkheden, naar het 24/7 toegang krijgen tot automatische systemen van alle mogelijke instanties verregaande consequenties heeft variërend van de aantasting van het medisch beroepsgeheim t/m het op de loer liggen van hieruit voortvloeiende gevaren voor bedrijfsspionage. En dat ook hier voor deze uitbreiding van bevoegdheden geen toestemming van de minister of toetsing door de TIB vereist wordt in de Wiv.

Ook kwam er aandacht voor het feit dat de in de praktijk al bestaande omsmelting van de onderscheiden inlichtingen-en veiligheidsdiensten tot combidiensten nu bij wet werd vastgelegd. Evenals voor de wettelijke grondslag die de nieuwe Wiv geeft aan de politieke aansturing van de geheime diensten via het systeem van de Geïntegreerde Aanwijzing (GA) vanuit de 4 betrokken ministeries( zie oratie Abels)

Zo ook werd steeds meer bekend over de problematische kanten van de manier waarop de nieuwe Wiv het toezicht op de diensten regelt. ( Zoals de opdracht van de TIB om inzet bevoegdheden te moeten toetsen zonder over relevante gegevens te beschikken. De tegenstrijdigheid van enerzijds de ministeriële verantwoordelijkheid en anderzijds het gegeven dat een oordeel van de TIB bindend is ook als de minister het daar niet mee eens is. En de onduidelijkheid over de bevoegdheid van de interne toezichtcommissie de CTIVB om ook over de TIB te kunnen oordelen en het gegeven dat adviezen van de CTIVD sowieso niet bindend zijn.

Waarbij overigens opvallend is dat behalve Vrijbit er maar heel weinig organisaties durfden in te gaan op de clausule van de nieuwe Wiv die een geheime DNA databank introduceert.

Overheid misleidt met valse informatie

In tegenstelling tot de tegenstanders van de Wiv hebben veel voorstanders zich buitengewoon misdragen door juist foute en misleidende informatie in het debat in te brengen.

Voorbeelden daarvan variëren van sprekers tijdens debatten die glashard beweerden dat als het publiek geen verstand had van computertechnologie men geen oordeel over de wet zou mogen hebben( debat Pletterij Haarlem), dat tegenstemmen zou inhouden dat alle positieve elementen uit de nieuwe wet voor 3 jaar opgehouden zouden worden( debat Tivoli Utrecht), dat de diensten hun werk niet zouden kunnen doen met verhoging risico terroristische aanslagen (alle debatten met hoofd AIVD), dat de terroristische dreiging nog nooit zo groot was geweest als nu ( idem Betholee tournee in den lande en op radio en tv), dat ‘onze mensen’ in Malie en Afghanistan in gevaar zouden worden gebracht ( Eerste Kamer debat uitspraak minister Defensie en hoofden AIVD-MIVD alom in debatten en via de media en dat de knelpunten van de Wiv waren gerepareerd door ingrijpen van D66 (D66 in media, congres en op verkiezingstournee langs de deuren). Maar het meest frappant blijft toch wel het feit dat op rij de verantwoordelijke premier (VVD) vice premier (CDA) en minster van BZK (D66) zich niet schaamden om glashard te liegen dat de diensten zonder nieuwe Wiv de AIVD en MIVD helemaal geen informatie zouden mogen verzamelen van de kabel (terwijl men dat wel degelijk mag en kan zolang het gaat op inlichtingen over verdachte personen of organisaties). Zie…

Deze politieke desinformatie /leugens, onder het motto ‘bescherming van de democratische rechtstaat’, is inmiddels zo algemeen bekend dat het verheven werd tot nationaal entertainment. Zie…  

Maar ernstig is het natuurlijk wel dat Vrijbit vandaag nog de melding kreeg van een van onze leden die gisteren in het stemlokaal het volgende gesprek opving over het referendum. Zegt de ene vrouw tegen de andere:”Ik weet niet wat ik nou moet stemmen’. Zegt de ander:’als je tegen terrorisme bent moet je ja stemmen’.

Stand van zaken 22-3-2018

De uitslag van het referendum is geldig omdat de kiesdrempel van minimaal 30% ruimschoots is gehaald met een opkomst van dik 50%.

Een dag na de verkiezingen om 20:00 uur zijn alleen de uitslagen uit Amsterdam nog niet bekend gemaakt zie… Waarmee met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid mag worden vastgesteld dat de tegenstanders van de Wiv-2017 in de meerderheid zijn. Al wordt pas op donderdag 29 maart om 11 uur de officiële uitslag van het referendum door de Kiesraad bekend gemaakt.

Reden om in elk geval de initiatiefnemers van het referendum te feliciteren en vooral ook ter bedanken.

Hoe nu verder?

Als opmaat voor het vervolg over de strijd tegen de Wiv-2017 vermelden we dat de regering nu formeel verplicht is om de invulling van de Wiv-2017 en de invoering daarvan zoals voorzien voor 1 mei 2018 te heroverwegen. ‘Er nog eens over te gaan nadenken’ bij https://nos.nl/artikel/2223826-rutte-bij-definitief-tegen-kijken-we-nog-eens-naar-inlichtingenwet.html woorden van premier Rutte. Waarmee de toon al gezet is voor de tevoren al aangekondigde weerstand vanuit de VVD, CDA en D66 om de raad van de mensen die dit direct aangaat als volksvertegenwoordigers zelfs maar serieus te nemen en de uitgesproken houding van het CDA om zich ook maar iets van de uitslag aan te trekken en zich met hand en tand tegen de aanpassing van de wet te verzetten.

Mocht de overheid de wet niet gaan aanpassen dan rest ons niets anders dan juridische de strijd aan te gaan om de regering te dwingen onze fundamentele mensenrechten te respecteren.

Rol van Vrijbit

Burgerrechtenvereniging Vrijbit heeft zich al jaren ingezet om de invoering van de Wiv2017 tegen te houden. Eerst door bezwaren in te dienen en actie te voeren tegen de wetsvoorstellen. Daarna door actie te voeren om genoeg steunbetuigingen te helpen werven voor het aanvragen van het referendum en vervolgens door in aanloop van het referendum stad en land af te reizen om uitleg te geven over ALLE punten waarop de wet niet door de beugel kan en zoveel mogelijk inhoudelijk goed onderbouwde informatie van onze eigen organisatie en medestanders te verspreiden.

We hebben daarbij naast het bestuderen van stapels relevante litteratuur en het uitdragen van de inhoudelijke onderbouwing van onze standpunten ook specifiek ingezet op het verbeteren van de samenwerking tussen medestanders. Zo nam Vrijbit het initiatief tot het centraal verzamelen van allerlei info-en actiemateriaal wat vanuit Utrecht werd verder verspreid en hielden we de weken voorafgaand aan het referendum een geactualiseerde landelijke agenda bij op de website van alle bijeenkomsten die overal in het land georganiseerd werden.

Voor de volledigheid dient hier vermeld dat Vrijbit geen cent subsidie heeft gekregen van de 2 miljoen die beschikbaar waren via de daarvoor beschikbare https://www.referendum-commissie.nl/subsidie‘referendum pot’..... en we aanwas van het ledenbestand en financiële bijdragen meer dan goed kunnen gebruiken.