zondag, 20 mei 2012 19:59

NIEUWS uit de Tweede Kamer over Paspoort en ID-kaart perikelen

Verslag Algemeen Overleg Tweede Kamer op 15 mei 2012 over de Paspoortwet

met aantekeningen van Burgerrechtenorganisatie Vrijbit

Audio, Stenografisch verslag wordt op website van Tweede Kamer gepubliceerd

1- Wetsvoorstel wijziging Paspoortwet en invoering vingerafdrukvrije ID-kaart,  2 - Vingerafdrukken, 3- Positie bezwaarden tegen gebruik biometrie voor paspoorten/IDkaarten, 4- EU beleid over vingerafdrukverplichting wijzigen, 5- Foutmarge vingerafdrukregistratie, 6- Verwijdering vingerafdrukken uit databases, 7- Iris scan, 8- Centrale database van de baan, 9- Gebruik persoonsgegevens van paspoorten/ID-kaarten door buitenlandse autoriteiten, 10- Afschaffing van kinderbijschrijvingen op paspoort/ID-kaart ouders cq voogd

1- Wetsvoorstel wijziging Paspoortwet en invoering vingerafdrukvrije ID-kaart

In de TK werd gezegd dat het wetsvoorstel over invoering van de vingerafdrukvrije ID-kaart volgens planning wel degelijk nog voor de zomer zal worden gepresenteerd. Onvermeld bleef dat zelfs als dit wetsvoorstel, en het daarvoor noodzakelijke Paspoortwetswijzigingsvoorstel, nu voor advies wordt aangeboden bij de Raad van State dit niet conform de toezegging is dat het voorstel in de eerste helft van dit jaar bij de Tweede Kamer zou worden aangeboden (lees...)

Naar verwachting zou de nieuwe ID-kaart op zijn vroegst in oktober 2013 kunnen worden ingevoerd.

Natuurlijk niemand hoe lang de Tweede Kamer nog over het wetsvoorstel wenst te onderhandelen en of daarna tweede en Eerste kamer wel akkoord gaan....... maar volgens de planning zal er niet eerder een vingerafdrukvrije ID-kaart verkrijgbaar zijn, als dit van het nu nog te beginnen traject van structurele reguliere wetswijziging afhangt.

De datum oktober 2013 valt, naar wij begrijpen uit de woorden van de minister,samen met de sowieso geplande invoering van een nieuw modelletje reisdocument ( paspoort/ID-kaart). Waarvan zowel de minister als alle Kamerleden enthousiast zijn dat deze 10 jaar geldig zullen zijn.

Nieuw modelletje betekent ander kaftje + nieuwe veiligheidskenmerken (die 15 jaar moeten meegaan).

Als het aan de onverminderd ambitieuze ambtenaren van het agentschap basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) van het ministerie ligt zal de chip in de ID-kaarten dan een nieuwe functie erbij krijgen. In plaats van de vingerafdrukkenopslag wil men daar dan een elektronische handtekening functie aan toevoegen (ter vervanging van de onveilig gebleken DigiD).

Dit onderwerp (E-NIK) kwam niet ter sprake, omdat de minister informatie hierover aan de Kamer niet toezend in verband met de Paspoortwetperikelen, maar als reactie op vragen over het invoeren van landelijke referendums (2-3-2012) en onder het hoofdstuk kop 'elektronische identiteitsinfrastructuur en ontwikkelingen op het gebied van identiteitsfraude en –fouten'(16-3-2012). Maar ongetwijfeld zal het wel van invloed zijn op de voortgang van de behandeling van het wetsvoorstel tot invoering van een nieuwe nationale ID-kaart. Tenzij dit voorstel door de minister bij voorbaat toch maar gelijk uit het wetsvoorstel schrapt nu het Franse Constitutionele Hof op 22 maart 2012 het optuigen van de Franse paspoortwet met een functionaliteit van gebruik van een elektronische handtekening verboden heeft.

2 - Vingerafdrukken

Nutteloos, maar tot medio 2013 gaan we er wel mee door

Zowel de Kamerleden als de minister zelf waren het er over eens dat de vingerafdrukken nergens voor worden gebruikt.

De minister maakte daarvan dat ze weliswaar in geen enkele omstandigheid effectief worden gebruikt, maar dat dat niet betekent dat ze helemaal nutteloos worden afgenomen....omdat ze in de toekomst misschien alsnog wel gebruikt zouden kunnen gaan worden.

Twee keer gaf ze deze uitleg aan de hand van de mededeling dat het met de digitale gezichtsopname ook zo is gegaan dat deze sinds 2006 wordt opgeslagen en nu pas van lieverlee door douanediensten wordt gebruikt.

Dat slaat natuurlijk nergens op qua minimale voorwaarden waaraan voldaan moet worden om een inbreuk op de bescherming van het privé-leven en de lichamelijke integriteit van de burger te mogen maken. Ofwel het is flagrant in strijd met het doelbindingsprincipe volgens art. 8 van het Europese Verdrag van de Rechten voor de Mens ( en andere hogere internationale wetgeving en verdragen).

Des te pijnlijker is het om de minister nu de volkomen nutteloze registratie van vingerafdrukken te horen verdedigen aan de hand van mogelijk toekomstig gebruik, waar het gaat over de gezichtsscans omdat de Nederlandse burger, noch het parlement zelfs maar werden ingelicht over het gewijzigde gebruik dat gemaakt zou gaan worden van de pasfoto's die ze van oudsher altijd al moesten inleveren.

Het voorstel van van Raak (SP) om de voorgedrukte vingerafdrukken van minister Spies standaard in alle documenten af te drukken, wilde ze niet aan meewerken. Toen van Raak zijn eigen vingerafdrukken hiervoor voor beschikbaar stelde, 'om niet langer de burgers lastig te vallen met de verplichte afgifte van vingerafdrukken die nergens voor gebruikt worden en waarvan het kennelijk ook niet geeft dat ze niet overeenkomen met die van de persoon van het document', werd dat niet als serieuze optie beschouwd.

3- Positie bezwaarden tegen gebruik biometrie voor paspoorten/IDkaarten

Het woord gewetensbezwaarden is niet gevallen. Noch de minister noch een van de Kamerleden heeft met één woord gerept over de noodzaak om in elk geval een tijdelijke oplossing te bieden voor mensen die in deze omstandigheden weigeren hun vingerafdrukken af te geven en tot oktober 2013 niet over een reisdocument of geldig identificatiebewijs zouden kunnen beschikken.

Wel zei de minister dat ze in de wetswijziging álle aanbevelingen uit het rapport Bekker had overgenomen. Dat doet veronderstellen dat er naast een vingerafdrukvrije ID-kaart ook een regeling voor bezwaarden tegen biometrie in de wetswijziging ten aanzien van paspoorten zal worden opgenomen.

Maar aangezien de minister in haar reactie op rapport Bekker de aanbeveling tot het treffen avn een regeling voor gewetensbezwaarden onvermeld blijft, valt te betwijfelen of zij haar bovenstaande uitspraak inderdaad gestand zal (willen) doen.

Voor reactie minister Spies op rapport Bekker zie Kamerbrief 12 maart 2012

4- EU beleid over vingerafdrukverplichting wijzigen

Kamerbreed werd de minister gevraagd er voor te zorgen dat zij, en haar mede ministers, proactief gaan lobbyen in de Raad van Europa voor de totale afschaf van de EU verplichting tot vingerafdrukafname voor reisdocumenten. En wel direct met ingang van het overleg komende week. Hoewel de minister aangaf dat zij zelf helemaal niet tegen de afschaffing is, maar blijft inzetten op een technische verbetering van de vingerafdruk technologie, verdedigde ze evengoed de stelling dat de Nederlandse regering zich hier in Europees verband al meermalen sterk voor had gemaakt, maar dat alle andere landen dat niet zien zitten.

Ze wilde wel toezeggen dat zij en haar collega's Opstelten en Leers zouden doorgaan met deze kwestie pro-acktief aan te kaarten, maar dat moest dan wel in wandelgangen en bij etentjes gebeuren 'omdat er anders toch geen gehoor zou worden gegeven door anderen en je er dan weer een poos niet meer over kon beginnen'.

De Kamer besloot daarop een motie te gaan opstellen met het verzoek dat de regering een A4tje moet opstellen over hoe men deze kwestie, pro-aktief en minder calorierijk, in de Europese minster Raad gaat aanpakken.

5- Foutmarge vingerafdrukregistratie

Ondanks de uitspraken van voormalig minister Donner in het AO 27-4-2011 dat hij over informatie beschikte dat de foutmarge van vingerafdrukken bij verificatie 25% bedraagt, beweerde de huidige minister niet over gegevens in zake de foutmarges te beschikken.

Dat kwam, zo legde ze uit omdat er enkel gegevens hierover bekend worden als een gemeente -die de instructie van het ministerie om bij uitgifte de gegevens standaard NIET te verifiëren- in de wind slaan en daarna uit eigener beweging hierover informatie over hun bevindingen verstekken.

MAAR, nu inmiddels ruim 7 miljoen burgers hun vingerafdrukken hebben gegeven, komt er in een beperkt aantal gemeenten een- tijd en geld verspillend- onderzoek waarbij er 'onder gecontroleerde omstandigheden' onderzoek zal worden gedaan naar de kwaliteit van de vingerafdrukken.

De VVD liet weten het 'zorgelijk' te vinden dat er geen cijfers zouden zijn.

Vrijbit veronderstelt dat dit onderzoek 'Als het Kalf Verdronken Is', wel te maken zal hebben met het Europese Justitie onderzoek naar de uitvoering van de Nederlandse Paspoortwet en de toepassing van vingerafdrukken in het bijzonder. Aangezien de Europese Verordening verplicht tot het gebruik van deugdelijke gegevens en een veilige verwerking, zal men daar niet kunnen aankomen met de mededeling dat men niet over cijfers beschikt van het aantal gevallen dat de vingerafdruk-kwaliteit zo slecht is dat ze bij controle niet blijken overeen te komen met die van de betrokken persoon. Noch met de redenering dat de regering uit het ontbreken van geharmoniseerde Europese kwaliteitseisen heeft opgemaakt dat Nederland volgens de EU Verordening toch verplicht zou zijn om vingerafdrukken in de documenten te verwerken, ook al blijkt men technische niet te kunnen realiseren dat die persoonsgegevens minstens overeenkomen met die van de betrokken burgers.

6- Verwijdering vingerafdrukken uit databases

De beëdigde ambtenaar van het ministerie van BZK, die tijdens de rechtszaken van 25 januari 2012 op aandringen van de rechter opbiechtte dat de vingerafdrukverwijdering niet plaatsvond en de opslag in de gemeentelijke databases slechts 'niet raadpleegbaar' werden gemaakt en dat er totaal geen zicht op was dat per 1 oktober 2012 ook alle, voor die tijd afgegeven vingerafdrukken, uit de databases verwijderd zouden zijn, (lees...) zat tijdens het overleg driftig met het hoofd te schudden toen dit werd gememoreerd.

De minister liet weten dat de opslag van vingerafdrukken die na juni 2011 waren afgegeven verwijderd zouden zijn en dat het ingeschakelde bedrijf Fox-In op schema liep met het testen van de verwijdering van de 'oude' vingerafdrukken, zonder dat het hele systeem van de reisdocumentatie zou instorten', en dat deze dus conform belofte per oktober definitief verwijderd zullen worden.

Allebei kan niet waar zijn:

Vooralsnog hebben de honderden gemeentes, die op de brief die Vrijbit hen hierover schreef, laten weten dat er van verwijdering geen sprake is, en dat de vingerafdrukken in hun databases tot op heden alleen maar de status ' niet raadpleegbaar' hebben gekregen. ( waardoor betrokken burgers dus de database dus ook niet meer kunnen raadplegen om te controleren of hun gegevens er nog in staan).

Het lijkt er derhalve op dat de ambtenaar de rechtbank niet heeft voorgelogen en dat de minister doet of ze van niks weet in een poging om tijd te winnen tot 1 oktober. Dan mag, de minister die dan verantwoordelijkheid draagt voor deze kwestie aan de Kamer gaan uitleggen dat de verwijderingoperatie niet is gelukt.

Over de verwijdering van de, tot de persoon herleidbare, log- en uitwaaier bestanden van de vingerafdrukken is niets gezegd.

7- Iris scan

Het voorstel van de SP om in plaats van vingerafdrukken de irisscan in te voeren, serveerde de minister gelijk af met de mededeling dat dit ooit wel was overwogen maar als mogelijkheid definitief was verworpen.

Waarom de SP al jaren iedere keer weer over een irisscan begint is onduidelijk. Zeker voor een van de weinige politieke partijen die al voor de invoering van de Paspoortwet tegen de vingerafdrukregistratie waren. Aangezien dit over een biometrische registratie gaat waarvan de technologie qua privacyinperking alle perken te buiten gaat vanwege het mogelijke gebruik voor vol-automatische identificatie op afstand. Een toepassing die als consequentie heeft dat een mens volkomen onkundig wordt van door wie en waarvoor zijn doen en laten wordt geregistreerd en gecontroleerd t/m mogelijkheden voor robot eliminatie systemen toe.

De mededeling van de minister raden we aan te beschouwen met de blik van nu en een blik op de toekomst. ( de dooddoener uit het rapport Bekker waarmee alle fouten uit het verleden worden vergoelijkt) Te verwachten valt dat hier opnieuw een politieke spel wordt gespeeld waarbij het gebruik van de irisscan, 'met de blik van toen op techniek die (dan) nú verbetert is, nar wij vrezen opnieuw zal opduiken zodra de vingerafdruktechnologie in EU verband echt bij het blik vuilnis wordt gezet.

8- Centrale database van de baan

Voor het eerst heeft een minister zich uitgelaten dat beoogde Super-Centrale, 24uurs/7dgse on-line, Staatsdatabase voor reisdocumentengegevens van de baan is.

Dat zou betekenen dat waar haar voorganger in 2011, tegen de wil van de meerderheid van de Tweede Kamer in, vasthield aan het toekomstig in werking laten treden van dit deel van de Paspoortwet-2009, dit onderdeel bij de wijziging van de Paspoortwet eruit gekieperd zal worden.

Waarbij Vrijbit aantekent dat het hier in feite om een non-issue gaat, waar de Kamer dan wel reuze trots op is, maar wat door de technologische mogelijkheden om digitale reisdocumentenadministraties en gegevens uitwisseling te koppelen in de praktijk weinig uitmaakt voor de mogelijke koppeling van de gegevens met die uit de gemeentelijke Basisadministraties via een en de zelfde KPN/GemNet constructie.

Lees...

De relatie tussen het gebruik van reisdocumenten en GBA administratie en Justitiële stafketendossier gegevens kondigde de minister van aan dat de Kamer daar in het najaar een notitie over zou ontvangen.

9- Gebruik persoonsgegevens van paspoorten/ID-kaarten door buitenlandse autoriteiten

De minister bevestigde dat er inmiddels, in tegenstelling tot wat tot op heden altijd was beweerd, WEL degelijk sleutels van de RF-ID chip in de reisdocumenten worden verstrekt aan buitenlandse autoriteiten..... Maar dat was niet voor het eggie, maar alleen voor testsituaties.....

Dat de minister op 30 maart 2012 schriftelijk had laten weten geen antwoord te kunnen geven op de vraag van D66 of via de Patriot Act door de VS paspoort/ID-kaart-gegevens konden worden opgeëist van fabrikant Morpho, werd niets over gezegd.

Wel liet de minister aan de Kamerleden weten dat ze niet zou ingaan op de onzinnige suggestie van een der aanwezige kamerleden om in de Nederlandse Paspoortwet een passage op te nemen dat het voor buitenlandse autoriteiten verboden was om misbruik te maken van de persoonsgegevens van Nederlandse burgers.

10- Afschaffing van kinderbijschrijvingen op paspoort/ID-kaart ouders cq voogd

De minister vond dat over het afschaffen van de kinderbijschrijvingen uitstekend was gecommuniceerd naar ouders en gemeentes toe.

De stroom klachten van ouders/voogden en reisorganisaties ten spijt, achtte zij dat er absoluut niet van chaos gesproken kan worden en dat tot nu toe alles goed verliep.

Alle aanvragen voor eigen documenten die tot 10 mei werden aangevraagd worden geleverd. Aanvragen die tot nu toe werden gedaan idem.

Aanvragen voor kinderen die niet waren bijgeschreven op een document van ouders/voogd, zoals bijvoorbeeld net geborenen, worden beschouwd als reguliere aanvragen die gewoon binnen drie dagen zouden kunnen worden afgehandeld.

Blijven nog over 300.000 kinderen die bijgeschreven staan, waarvan de geldigheid om te reizen per 16 juli 20102 vervalt. Als men die aanvragen, ondanks de extra openingstijden op de gemeentehuizen en extra ploegendiensten en aanschaf van nieuwe machine bij de producent, geen document kan verstrekken zodat er van de zomer op vakantie in het buitenland kan worden gegaan, dan worden er handgeschreven nooddocumenten op de gemeentehuizen beschikbaar gesteld. Met een geldigheid van 1 jaar.

De reeks klachten over het afschaffen van de bijschrijvingen hebben ertoe geleid dat alsnog geregeld gaat worden dat in de toekomst de naam van de ouders op het kinderpaspoort/ID-kaart mogen worden vermeld.

Over het feit dat de ouders niet geïnformeerd werden over de consequentie dat, onder hun verantwoordelijkheid, door de afschaffing van kinderbijschrijvingen de Staat nu ook de vingerafdrukken van 12- en 13 jarigen en de digitale gezichtsscan van alle kinderen gaat registreren, is geen woord gezegd.

Ouders en voogden die hier bezwaar tegen hebben zullen dus geen reisdocument kunnen (laten) aanvragen om met de kinderen naar het buitenland te kunnen reizen.

De enige reguliere ontsnappingsmogelijkheid voor ouders die kinderen bijgeschreven hebben staan op een eigen document, zou erin bestaan dat zij, zodra het moment zich voordoet dat de gemeentehuizen de hausse van aanvragen vlak voor de zomervakantie niet aankunnen, een tijdelijke 1-jarige handgeschreven- niet biometrisch laissez-passé kunnen krijgen.

Maar ook dit biedt alleen soelaas voor de opslag van vingerafdrukken voor kinderen die niet buiten de EU reizen, ter overbrugging tot de invoering van de vingerafdruk-vrije ID-kaart