Toon items op tag: stemcomputers

Op 3 november as. dient bij de rechtbank in Den Haag een kort geding dat de stichting Wij vertrouwen stemcomputers niet heeft aangespannen om de waterschappen te dwingen echt geheime verkiezingen te organiseren. De waterschappen willen op de stembiljetten een voor elke kiezer unieke reeks nummers afdrukken. Door die nummers is elke stem tot een specifieke kiezer te herleiden. Dit is in strijd met het stemgeheim. Het kort geding draait onder meer om elektronische bestanden waarin de namen, adressen en geboortedata van alle kiezers gekoppeld worden aan de per kiezer unieke nummers op de stembiljetten. Deze bestanden moeten door de drukker na afloop van het drukproces vernietigd worden. Gebeurt dit niet dan kan het stemgeheim van alle kiezers geschonden worden. Volgens de stichting worden de stembiljetten gedrukt door een Amerikaanse grafische multinational, die een schikking heeft moeten treffen in een rechtszaak omdat het bedrijf zijn eigen werknemers had bespioneerd en geïntimideerd. Het bedrijf dat bij deze waterschapsverkiezingen het scannen van de ingevulde stembiljetten verzorgt is Cendris Document Presentment B.V., een dochter van TNT. Dit bedrijf heeft in 2004 bij de waterschapsverkiezingen van het Hoogheemraadschap van Delfland grote fouten gemaakt. Hierdoor kregen 120.000 van de 846.000 kiezers twee stembiljetten terwijl 120.000 andere kiezers geen stembiljet kregen. Als gevolg hiervan moest de verkiezing opnieuw worden gehouden.

Lees het orginele artikel

Op donderdag 1 mei zal voor de rechtbank Den Haag een kort geding plaatsvinden tegen de Nederlandse Staat om de overheid ertoe te dwingen zich aan haar verplichting te houden om het stemgeheim te waarborgen.

Aanleiding voor de zaak vormt de communicatie van het ministerie van Binnenlandse Zaken waarbij expliciet werd gesteld dat het zou zijn toegestaan dat kiezers in het stemhokje foto’s te maken van een ingevuld stembiljet. Zie bericht aan de Nederlandse gemeenten en op Twitter.

De Stichting Bescherming Burgerrechten en dhr. Lucas Kruijswijk namen het initiatief om van het ministerie te verlangen dat men terug zou komen op hun overhaast geventileerde standpunt en om deze handelswijze uiterlijk vóór de komende verkiezingen uitdrukkelijk te laten verbieden.

Omdat de overheid hier niet toe bereid bleek, wordt nu de rechter gevraagd hiertoe opdracht te geven. Omdat het stemgeheim essentieel is voor vrije verkiezingen en de eerstvolgende verkiezingen, namelijk die van  het Europese parlement, op 22 mei zullen plaatsvinden, is er sprake van een urgentie situatie die een kort geding tegen de Nederlandse Staat hierover gerechtvaardigd.

Lokatie: rechtbank Prins Clauslaan 60 Den Haag

Publiek is van harte welkom

Het stemgeheim is een internationaal erkend mensenrecht. Het is neergelegd in onder andere het VN Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke rechten, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Nederlandse Grondwet. Het stemgeheim wordt beschermd door artikel 25 van het VN Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke rechten, artikel 3 van het Eerste Protocol bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en artikel 53 van de Grondwet. Zie ook artikel 4 van Code of Good Practice in Electoral Matters van de Raad van Europa: “For the voter, secrecy of voting is not only a right but also a duty”.

De overheid heeft op grond hiervan de plicht om zorg te dragen voor geheime stemmingen.

Het stemgeheim betekent niet dat het kiezers verboden is om te vertellen op wie zij hebben gestemd. Het moet echter worden uitgesloten dat anderen via bewijsmateriaal zouden kunnen opeisen over de manier waarop een kiezer het stembiljet heeft ingevuld. Dit om uit sluiten dat via deze weg invloed zou kunnen worden uitgeoefend op iemands stemgedrag, of hieraan sancties dan wel beloningen kunnen worden verbonden.

Het gevaar van ongeoorloofde beïnvloeding ontstaat- net als wanneer men zou toestaan dat meerdere personen in een stemhokje zouden worden toegelaten- wanneer de overheid toestaat dat foto’s worden gemaakt van ingevulde stembiljetten. Dan kunnen immers allerlei vormen van druk ontstaan om iemand ertoe te bewegen op een bepaalde partij of persoon te stemmen. Zoals bijvoorbeeld via het omkopen middels het geven van kortingen bij een winkel, het ronselen van stemmen, tot en met het dreigen met uitsluiting uit een bepaalde gemeenschap bij 'ongewenst' stemgedrag. Het moet daarom praktisch onmogelijk blijven dat een aantoonbaar bewijs van het feitelijke stemgedrag door derden kan worden gevraagd of opgeëist.

Niet alleen staat in deze het recht op vrije verkiezingen in Nederland zelf op het spel. Ook heeft dit invloed op de vrije verkiezingen binnen de Europese Unie en op de Nederlandse deelname aan waarnemingsmissies wereldwijd. Immers als de Nederlandse overheid zelf het stemgeheim niet serieus neemt, kan zij slecht anderen op het belang van vrije verkiezingen aanspreken!

Toelichting:

Bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen werden foto's gemaakt in het stemhokje van kiezers met het door hen ingevulde stembiljet. De zogenaamde 'selfies' die - voor zover bekend tot nu toe voor de  fun- vervolgens via internet aan anderen werden rondgestuurd en op internet werden gepubliceerd.

Naar aanleiding van deze praktijk werden vragen gesteld aan het ministerie, die op basis van een verkeerde interpretatie van het stemgeheim prompt liet weten dat het maken van dergelijke foto’s van een ingevuld stembiljet niet verboden zou zijn omdat het mensenvrij staat om achteraf te mogen rondvertellen op wie ze gestemd hebben. De Kiesraad heeft al aangegeven dat dit wringt. Maar tijdens een overleg op vrijdag 25 april, wilde het ministerie evengoed niet terugkomen op haar onjuiste uitlatingen.

Om het stemgeheim bij de Europese verkiezingen te waarborgen, is nu een kort geding aangespannen tegen de Staat waarbij  een aantal simpele maatregelen worden gevorderd om het stemgeheim te waarborgen. Dit behelst de eis dat het ministerie  haar uitlatingen moet rectificeren en er in de stemlokalen een mededeling moet worden opgehangen waarin duidelijk wordt aangegeven wat wel en niet mag. Ook moeten stembureaus de instructie krijgen er op toe te zien dat deze regels tetreffende de nieuwe technologische mogelijkheden worden nageleefd, net zoals zij dienen toe te zien op de vele andere regels die gelden in het stemlokaal.

De volledige dagvaarding kan door geïnteresseerden worden gedownload. Zie: de volledige dagvaarding