dinsdag, 01 september 2009 04:55

OV-Chipkaart in strijd met privacy

OV-Chipkaart in strijd met privacy, nu ook als verlengstuk voor justitiedoeleinden opgeëist.

Vervoersbedrijven mogen pasfoto’s, en de digitale opslag daarvan, niet in hun administratie opslaan, tenzij de klant daar vooraf uitdrukkelijk toestemming voor heeft verleend. Geen pasfoto’s opslaan voorkomt dat ze voor commerciële toepassingen kunnen worden gebruikt, ingezet kunnen worden voor gezichtsherkennende camerasystemen of worden opgeëist door justitie.

In juni 2008 vorderde het Openbaar Ministerie (OM) van Trans Link Systems (TLS) de namen, adressen, woonplaats en pasfoto’s van alle reizigers die met een persoonsgebonden OV-chipkaart op een bepaald tijdstip op bepaalde metrostations in Rotterdam waren geweest. Het bedrijf weigerde maar was gedwongen de informatie toch te leveren en is vervolgens naar de rechter gestapt. De rechter bepaalde, op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens dat de afbeeldingen van de gezichten aan Trans Link Systems moesten worden teruggeven en niet gebruikt mochten worden in het stafrechtelijk onderzoek.

Het OM is tegen dit vonnis in beroep gegaan en de zaak ligt nu bij de Hoge Raad. Aldus het bericht 31-8-2009 op nu.nl

Daarmee is, nog voor de OVchipkaart andere betaalmiddelen om gebruik te kunnen maken van het openbaar vervoer heeft verdrongen, duidelijk dat dit systeem ook voor hele andere doeleinden kan worden ingezet. Als verlengstuk van Justitie dus bijvoorbeeld, waar men tot voor kort niet had kunnen dromen ooit de beschikking te krijgen over 7 jaar lang bewaarde reisbewegingen van miljoenen inwoners van ons land die gekoppeld zijn aan hun personalia en gezichtsopname.

Zoals symptomatisch voor de bezwaren tegen het OV-chipkaartsysteem werd er geen ruchtbaarheid aan deze zaak gegeven. Per (on)geluk werd het bij BigWobber bekend, als onvoorziene bijvangst bij een Wob-procedure bij een bestuursorgaan.

Trans Link Systems zegt in een reactie de privacy van klanten belangrijk genoeg te vinden om naar de rechter te stappen. "Wij hebben in onze systemen en organisatie een veelheid aan maatregelen getroffen om de privacy van klantgegevens te waarborgen’, aldus financieel directeur Gerben Nelemans.

Dat klanten geen toestemming is gevraagd om hun pasfoto op te slaan wordt niet over gerept.

Vrijbit wijst er in dit verband op dat na jaren gesteggel een klant van de NS, die weigerde haar pasfoto in de administratie te laten opslaan, in het gelijk is gesteld door de Geschillencommissie Openbaar Vervoer. Op 12-6-2009 is in deze zaak uitspraak gedaan dat een vervoersbedrijf een pasfoto enkel mag gebruiken voor het aanmaken van een abonnementskaart. Deze bindende uitspraak bepaalt dat bedrijven die daarna de pasfoto en de digitale opslag daarvan in hun administratie willen bewaren hier vooraf uitdrukkelijk toestemming van de klant voor moeten hebben gekregen.

Uitspraak

De geheime ’pasfotoverwijderingsprocedure’ die de NS eropna bleek te houden, waarbij men enkel verwijdering kon eisen in ruil voor een schriftelijke opdracht voorzien van een kopie van paspoort/IDkaart ( met foto en Burger Service Nummer) werd als onvoldoende en disproportioneel afgekeurd. Op de aanvraagformulieren dient duidelijk te worden aangegeven dat men ofwel toestemming geeft of voor verwijdering kiest. Vooralsnog blijft de NS in gebreke

Met het versturen van formulieren waarop enkel staat vermeld dat mensen die bezwaren hebben met de klantenservice contact op kunnen nemen. Bij Translink schijnt het helemaal nog niet te zijn doorgedrongen.

Vervoersbedrijven die van klanten exact vastleggen waar mensen op welk moment precies waren en die gegevens bewaren, schenden daarmee de privacy.

Mensen hebben het recht om, zolang men anderen geen schade berokkent, vrij te kunnen gaan en staan waar men wil, zonder daarbij bespied te worden.

Een betaalmiddel voor het openbaar vervoer hoort de kosten in rekening te brengen van de afstand die een reiziger aflegt. Met de introductie van het OV-chipkaartsysteem betaalt men nu tevens voor het afstaan van de persoonlijke gegevens over waar en met wie men zich tot op de minuut bevond.

Dat het oorspronkelijke plan om enkel persoonsgebonden kaarten uit te geven is afgeketst zodat men nu ook onpersoonlijke kaarten kan gebruiken neemt dit euvel niet weg. De onpersoonlijke kaart gebruiken betekent namelijk voor mensen, die het onacceptabel vinden dat vervoersbedrijven hun reisgedrag gaan registreren en gebruiken, dat zij geen recht meer hebben op kortingen voor een jaar- of voordeeluren-abonnement en dus letterlijk hun privacy duur moeten betalen .

Het Meldpunt Misbruik ID-plicht zette de 4 privacy bezwaren tegen het OV-chipkaart systeem overzichtelijk uiteen.